هنگامی که یک درایو دیسک سخت (HDD) از کار می‌افتد، اولین گزینه‌ای که به ذهن می‌رسد تعمیر نرم افزاری هارد است. برای اینکار نر‌م‌افزارها و روش‌های متعددی وجود دارد که در این مقاله با تعدادی از آنها آشنا می‌شویم.
هارد دیسک کامپیوتر یکی از مهم ترین اجزای آن است. این بخش شامل تمام داده‌ها و اطلاعاتی است که کامپیوتر را از مجموعه‌ای از قطعات الکترونیکی به ابزاری بسیار انعطاف پذیر تبدیل می‌کند. خرابی هارد دیسک می‌تواند باعث از بین رفتن اطلاعات مهم و حیاتی شود و عملکرد سیستم را مختل کند. بخشی از این خرابی‌ها را می‌توان با استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی یا روش‌های کاربردی برطرف کرد. در این مقاله قصد داریم شما را با این روش‌ها آشنا کنیم.
دلایل خرابی هارد دیسک
طبق بررسی Backblaze که یک شرکت معتبر ارائه دهنده خدمات پشتیبان گیری ابری است، میزان خرابی سالانه هارد دیسک‌های مدرن حدود 2 درصد است. این بدان معناست که اگر ما یک گروه 50 نفره داشته باشیم که هر فرد در گروه از دو هارد دیسک استفاده کند (شاید یکی در کامپیوتر شخصی و دیگری در لپ تاپ)، آنگاه یکی از آن 50 نفر تمام داده‌های ذخیره شده خود را از دست می‌دهد. اگر اطلاعات مهمی را بدون پشتیبان گیری مناسب روی رایانه خود نگه دارید، خب این خبر بدی است. هنگامی که هارد دیسک خراب می‌شود، نه تنها ممکن است دسترسی به فایل‌های خود را از دست بدهید، بلکه حتی ممکن است نتوانید برای جستجوی راه حل در وب، سیستم عامل خود را بوت کنید. مانند بسیاری از چیزهای دیگر در زندگی، داشتن آمادگی از قبل، کلید موفقیت است. حتی در مورد تعمیر و بازیابی هارد دیسک. اگر دلیل خرابی هارد دیسک خود را بدانید و با برخی از محبوب‌ترین راه حل‌های تعمیر نرم افزاری هارد آشنا باشید، شانس بسیار بیشتری برای مشاهده مجدد فایل‌های خود خواهید داشت. بطور خلاصه عوامل مختلفی می‌تواند باعث آسیب به هارد دیسک شما شوند که در ادامه تعدادی از آنها را برای شما فهرست کرده‌ایم:
- حمله ویروس
- خطای انسانی
- آسیب فیزیکی
- تغییر ولتاژ ناگهانی برق
- خرابی بوت سکتور
- قدیمی شدن هارد دیسک
برترین برنامه‌ها مناسب برای تعمیر نرم افزاری هارد
پیش از آنکه به معرفی برنامه‌های برتر و مناسب تعمیر نرم افزاری هارد بپردازیم، ابتدا شما را با معیارهای یک برنامه مناسب آشنا خواهیم کرد.
یک برنامه تعمیر نرم افزاری هارد چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
مهم‌ترین معیارهایی که یک نرم افزار مناسب تعمیر هارد باید داشته باشد، عبارت است از:
- قابلیت استفاده: یک رابط کاربری ضعیف اغلب منجر به یک تجربه کاربری ضعیف می‌شود و به راحتی می‌تواند یک موقعیت استرس زا خفیف را به موقعیتی پرتنش تبدیل کند. بنابراین داشتن رابط کاربری مناسب یکی از مهم‌ترین نکاتی است که هنگام انتخاب نرم‌افزار باید در نظر گرفت.
- قابلیت‌های بازیابی: نرم افزارهای مناسب تعمیر معمولا برای موقعیت‌های مختلف طراحی شده‌اند. قابلیت‌های بازیابی به طور خاص به این موضوع اشاره دارد که برنامه چقدر در ریکاوری اطلاعات از دست رفته (در صورت حذف دائمی اطلاعات) توانایی دارد.
- سازگاری با سیستم عامل: با توجه به تنوع سیستم عامل‌ها، نرم افزار مناسب باید با تمام سیستم عامل‌های مطرح سازگاری داشته باشد.
- قیمت: نرم افزاری می‌تواند برای تعمیر نرم افزاری هارد گزینه مناسبی باشد که قیمت مناسبی داشته و دارای پشتیبانی و خدمات پس از فروش باشد.
گزینه‌های برتر تعمیر نرم افزاری هارد
ما لیستی از 6 برنامه برتر تعمیر نرم افزاری هارددیسک را برای شما آورده‌ایم که می‌توانید از آنها برای تجزیه و تحلیل، اجتناب و حل تقریباً تمام مشکلات رایج هارد دیسک استفاده کنید.
تعمیر نرم افزاری هارد با Disk Drill
Disk Drill یکی از مدرن‌ترین (هم از نظر طراحی و هم از نظر ویژگی‌های تخصصی) نرم افزارهای بازیابی اطلاعات موجود در بازار است. Disk Drill می‌تواند بیش از 200 نوع فرمت فایل را از هر نوع دستگاه ذخیره‌سازی اطلاعات، بدون هیچ مهارت تخصصی بازیابی کند. دلیل شهرت Disk Drill رویکرد یک کلیک برای بازیابی اطلاعات است. به سادگی روی دکمه Recover کلیک کنید و Disk Drill به طور خودکار بقیه موارد را انجام می‌دهد. جدا از توانایی بازیابی تقریباً هر فرمت فایلی که ممکن است با آن روبرو شوید، Disk Drill همچنین می‌تواند به شما کمک کند تقریباً هر سناریوی تعمیر هارد دیسک را حل کنید زیرا با ابزارهای رایگان اضافی برای نظارت بر دیسک، پاکسازی هارد، حفاظت از داده‌ها، پشتیبان‌گیری و… ارائه می‌شود. سایر نقاط قوت و ضعف این نرم افزار عبارت است از:
نقاط قوت
- بازیابی کارآمد اطلاعات از هارد دیسک‌های آسیب پذیر
- مانیتورینگ فعال دیسک
- پشتیبان گیری بایت به بایت
- رابط کاربری مدرن و کاربر پسند
نقاط ضعف
- پشتیبانی تلفنی ندارد
- امکان تعمیر فیلم، عکس یا سند وجود ندارد
نرم افزار WinDirStat
وقتی با یک هارد دیسک خراب مواجه می‌شوید، پیش از آنکه بخواهید آن را تعمیر کنید، ابتدا باید بدانید چه چیزی روی آن ذخیره شده است. ممکن است متوجه شوید که بیشتر فضای ذخیره سازی توسط فایل‌های ناخواسته باقی مانده از برنامه‌های مختلف اشغال شده است. فایل منیجرهای سنتی برای این کار مناسب نیستند زیرا دید بسیار محدودی از داده های ذخیره شده ارائه می‌دهند. WinDirStat یک نمایشگر آمار استفاده از دیسک با نمای درختی ویژه است که هر فایل را به صورت یک مستطیل رنگی نشان می‌دهد که مساحت آن متناسب با اندازه فایل است. این برنامه برای مانیتورینگ داده‌ها گزینه مناسبی است. برترین نقاط قوت و تعدادی از معایب این نرم افزار عبارتند از:
نقاط قوت
- نماهای چندگانه برای مشاهده
- حذف فایل‌ها از درون برنامه
نقاط ضعف
- فقط مناسب ویندوز
- نتایج اسکن ذخیره نمی‌شود
- نسخه پورتابل ندارد
نرم افزار تعمیر هارد Clonezilla
Clonezilla یکی از مفیدترین نرم افزارهای رایگان تعمیر هارد دیسک است. با استفاده از این برنامه شما براحتی می‌توانید نسخه پشتیبان کامل از پارتیشن و دیسک خود ایجاد کرده و از آن در رایانه‌های دیگر استفاده کنید. Clonezilla سیستم‌های تعمیر فایل بسیار زیادی دارد و حتی برخی از ابزارهای اولیه تعمیر بوت را نیز در خود جای داده است.
نقاط قوت
- کاملا رایگان و متن باز
- می تواند کامپیوترهای منفرد و حداکثر 40 دستگاه را در یک شبکه شبیه‌سازی کند
- پشتیبانی قابل قبول
نقاط ضعف
- به external boot media نیاز دارد
- برای کاربران آماتور و خانگی مناسب نیست
DBAN – بهترین ابزار پاک کردن دیسک
متاسفانه همه هارد دیسک‌ها قابل تعمیر نیستند. گاهی عاقلانه‌تر است که همه داده‌ها را به یک دستگاه ذخیره‌سازی دیگر منتقل کنید و قبل از دور انداختن هارد دیسک آسیب دیده، آن را به طور ایمن پاک کنید. اگر برای حفظ حریم خصوصی و امنیت خود ارزش قائل هستید، باید بدانید که ابزارهای فرمت دیسک که با ویندوز و macOS ارائه می‌شوند، تضمینی برای حذف کامل داده‌ها نیستند. آنها صرفاً فضای ذخیره‌سازی را علامت‌گذاری می‌کنند و به هر کسی که ابزار بازیابی اطلاعات خوبی مانند Disk Drill دارد، اجازه می‌دهد تا داده‌های حذف شده را بازیابی کند. DBAN با استفاده از چندین روش پاک کردن (با درجه نظامی) می‌تواند هر دستگاه ذخیره‌سازی را پاک کند، بطوری که حتی اثری از محتوای اصلی باقی نماند.
نقاط قوت
- به طور ایمن تمام اطلاعات هارد دیسک را پاک می‌کند
- خارج از سیستم عامل عمل می‌کند
- کاملا رایگان و متن باز
نقاط ضعف
- به سیستم بوت خارجی نیاز دارد (external boot media)
- برای ssd مناسب نیست
نرم افزار CrystalDiskInfo
CrystalDiskInfo یک ابزار بسیار کاربردی برای نظارت بر دیسک است که می تواند S.M.A.R.T را بخواند. این حروف مخفف حرف نخست کلمات (Self-Monitoring, Analysis and Reporting Technology) هستند. با استفاده از این نرم افزار می‌توانید وضعیت سلامت هارد دیسک خود را پایش کنید و پی از آنکه دیر شود و مشکلی پیش بیاید، از اطلاعاتتان پشتیبان بگیرید.
- نقاط قوت
- می‌تواند هشدارهای مبتنی بر رویداد پیکربندی را ارسال کرد.
- ارائه نمای کلی از هارد دیسک
- کاملا رایگان و متن باز
نقاط ضعف
- رابط کاربری آن فشرده و گیج کننده است
- هیچ دستورالعمل یا راهنمای روشنی ندارد
نرم افزار معروف HDD Regenerator
این نرم افزار ویژه تعمیر هارد دیسک است و می‌تواند بدسکتورهای فیزیکی را روی سطح هارد دیسک تشخیص داده و آنها را با فناوری ریکاوری حلقه‌های Hysteresis تعمیر کند. Hysteresis که در اصل توسط Dmitriy Primochenko توسعه یافته بود، می‌تواند داده‌های ناخوانا را دوباره قابل خواندن کند و HDD Regenerator اعمال آن را در Windows XP/Vista/7/8/10 آسان می‌کند.
نقاط قوت
- تشخیص سریع قسمت‌های آسیب دیده
- با رفع برخی از بخش‌های خراب عملکرد تا حدی بازیابی می‌شود.
- نظارت بر وضعیت هارد دیسک در زمان واقعی
نقاط ضعف
- قیمت بالای نرم افزار
- در حافظه‌هایی که ظرفیت بالا دارند، سرعت پایینی دارد
پرسش‌های متداول
در این قسمت به تعدادی از سوالات رایج شما در زمینه تعمیر نرم افزاری هارد پاسخ خواهیم داد.
چگونه نرم افزار مناسب را برای مشکل خود پیدا کنیم؟
همیشه پیش از یافتن راه حل، ابتدا باید درک درستی از مشکل پیدا داشته باشید. برای این کار می‌توانید از افراد متخصص مشورت گرفته و پس از شناخت مشکل خود، نرم افزار مناسب خود را دانلود و استفاده کنید.
سخن پایانی
آیا فکر می‌کنید که کار هارد دیسک شما به پاین رسیده است؟ ناامید نشوید. بسیاری از ابزارهای نرم افزاری تعمیر هارد دیسک وجود دارد که می‌توانید برای تشخیص و رفع مشکل خود از آنها استفاده کنید. بیشتر این ابزارها رایگان هستند و شما می‌توانید در مدت کوتاهی مشکل بوجود آمده را برطرف کنید.
